
Vorige week werd een lijst bekendgemaakt met inheemse dieren die in Nederland met uitsterven worden bedreigd. Bovenaan de lijst staan de otter en de bever. Hoe staat het met ons historisch besef als we dieren die al eerder uit Nederland waren verdwenen, gewoon weer opnieuw op de lijst zetten? Volgende keer één wolf terugplaatsen en hup… weer een dier dat met ‘uitsterven’ wordt bedreigd. In mijn ogen schaadt dit het belang van de andere soorten op de lijst.
Dat historisch besef voelde ik laatst ook heel sterk in Madrid. Hoe kortgeleden is het eigenlijk dat men in deze stad onder het juk van dictator Franco leefde? Tot halverwege de jaren zeventig, slechts 30 jaar geleden, toen in de rest van Europa de frisse wind van de vernieuwing al bijna was overgewaaid, moest het in Spanje nog allemaal gebeuren.
Dit maakte de tentoonstelling in de Nationale Bibliotheek España over het tijdschrift La Luna zo fascinerend. Begin jaren tachtig maakte een kunstenaarsgroep in Madrid een tijdschrift dat in de jaren zestig in Nederland niet had misstaan. In een paar jaar tijd (in 1983 was het alweer opgeheven) werd de repressie onder Franco verwerkt in spraakmakende tijdschriften.
Hoe kort is het nog maar geleden en hoe weinig staan we daarbij stil?
Hoe kort is het nog maar geleden en hoe weinig staan we daarbij stil?
Ook al is de tentoonstelling helaas al afgelopen, Madrid biedt nog genoeg gelegenheid om even terug te denken aan die zwarte bladzijde uit de recente geschiedenis van Europa. Al is het maar omdat alle verwijzingen naar Franco uit het straatbeeld zijn verdwenen. Het laatste standbeeld in Madrid werd in 2005 gesloopt. Helemaal vergeten doen we hem echter niet. In het Museum Reina Sofia hangt als ultieme aanklacht de Guernica van Picasso.
Bea de Buisonjé
Bea de Buisonjé