Droom en werkelijkheid

Verrast waren we zeker door het grote aantal fietsen voor de deur, het drukke gepraat van de bezoekers en de lange rij voor de kassa. Positief verrast, want dit is toch een teken dat er veel mensen op de uitvoering zijn afgekomen.
In het Tropenmuseum in Amsterdam is de grote lichthal ingericht als concertzaal. We kunnen achterin nog net een plaatsje bemachtigen voor Symphony Arabica van de Nederlandse componist Merlijn Twaalfhoven. Hij dirigeert dit unieke werk met groot enthousiasme. Een enthousiasme dat hij deelt met de vele concertleden, de tientallen schoolkinderen en de bezoekers.
Twaalfhoven heeft dit stuk gecomponeerd als project om muziekculturen uit het Westen en Midden-Oosten bij elkaar te brengen. Modern klassieke klanken die overgaan in traditionele muziek. Het muziekstuk is in het Midden Oosten (Jordanië en Palestina) en in Nederland uitgevoerd.

In Nederland staat de voorstelling in het teken van de herinnering aan 1948. Het jaar van het ontstaan van de staat Israël, de Nakba. De grote catastrofe zoals de Palestijnse vluchtelingen het noemen. In het Tropenmuseum bezocht ik hierover de mooie tentoonstelling 'Palestina 1948' , met veel video’s van de vluchtelingen uit 1948. Maar vooral de foto’s van de plekken waar de vluchtelingen na zestig jaar nog steeds van dromen, die soms nog herkenbaar zijn, maar vaak ook totaal zijn veranderd, vond ik erg intrigerend.
Tijdens het concert maakte het optreden op het balkon, van een vluchtelingengezin in klederdracht, de meeste indruk op mij. Onder het grote doek met daarop ‘Palestina 1948’, zongen zij Palestijnse liederen. Maar ineens klonken er herkenbare woorden. Ze zongen een indrukwekkende Nederlandse tekst, accentloos en heel confronterend. Het was ineens zó dichtbij!

Ontroerend was ook de rol van de tientallen schoolkinderen die met eenvoudige, zelfgemaakte instrumenten geluidseffecten produceren die vanuit verschillende kanten de ruimte vulden. In Jordanië en Palestina zijn het kinderen uit vluchtelingenkampen. In Nederland zijn het kinderen van verschillende (muziek)scholen. Op de website beschrijft Twaalfhoven hoe bijzonder het effect is in de open lucht, wanneer de kinderen spelen vanaf de balkons in Bethlehem. Dit effect is natuurlijk niet te bereiken in de hal van het Tropenmuseum. Hoewel ik me dat met enige fantasie wel goed kan voorstellen.
Naast melancholische liederen en gedichten vormen de vrolijke geluiden van de kinderen een schitterend contrast. En als de kinderen onze toekomst zijn, dan moet dit toch een goed teken zijn.

Bea de Buisonjé